Το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) σας καλωσορίζει στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο , “Μουσειακή εκπαίδευση στη βιολογική ποικιλότητατου Αριστοτέλειου Μουσείου Φυσικής Ιστορίας” Θεσσαλονίκης, διάρκειας 70 διδακτικών ωρών, το οποίο θα υλοποιηθεί είτε διά ζώσης είτε με σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, μέσω της πλατφόρμας ZOOM.

Επιστημονικός Υπεύθυνος του προγράμματος είναι ο Ομότιμος Καθηγητής του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ και Διευθυντής του Αριστοτέλειου Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Θεσσαλονίκης Σπυρίδων Παυλίδης.

Στο πρόγραμμα διδάσκουν Καθηγητές από τα Τμήματος Βιολογίας και Γεωλογίας, αλλά και εξειδικευμένο προσωπικό με πλούσιο επιστημονικό έργο ενώ η διδακτική τους εμπειρία είναι καταξιωμένη εδώ και πολλά χρόνια. Παράλληλα πολλοί από διδάσκοντες έχουν διατελέσει μέλη ερευνητικών αποστολών, ενώ διατηρούν συνεργασίες με σημαντικά Μουσεία Φυσικής Ιστορίας του εξωτερικού.

Στόχος του προγράμματος

Στόχος του προγράμματος είναι η αειφορική διαχείριση της παγκόσμιας, ως ζητούμενο της παγκόσμιας διακυβέρνησης που παραμένει μέγιστο καθήκον όλων των προηγμένων χωρών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέτοντας πολύ υψηλούς στόχους, γρήγορα διαπίστωσε πως δεν αρκούν οι καλές προθέσεις και η θέσπιση οδηγιών. Για το λόγο αυτό δραστηριοποιείται πλέον σε στοχευμένες δράσεις σε όλα τα επίπεδα που θα συμβάλουν στην ενδυνάμωση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης των πολιτών.

Το γεγονός αποκτά ιδιαίτερη σημασία καθώς μέχρι σήμερα στη χώρα μας δεν υπάρχει κάτι ανάλογο. Ενώ οι ανάγκες Μουσειακής Εκπαίδευσης για τη Βιολογική Ποικιλότητα αυξάνονται ολοένα και περισσότερο εξαιτίας των Ευρωπαϊκών οδηγιών για την Βιώσιμη ανάπτυξη.

Στόχος του παρόντος προγράμματος είναι η κατάρτιση των εκπαιδευομένων για τα ζητήματα της Βιοποικιλότητας της Ελλάδα και άλλων γεωγραφικών περιοχών της ΝΑ Ευρώπης, της αξίας που αυτή περιέχει, της ανάγκης για την αποτελεσματική της προστασία, αλλά και των προοπτικών για αειφόρο αξιοποίησή της.

Αναγκαιότητα προγράμματος

Η χρήση του όρου «βιοποικιλότητα» αποτελεί ολοένα και περισσότερο μόνιμο ζητούμενο όχι απλά της καθημερινότητάς μας αλλά και της διεθνούς διπλωματίας (βλ. πρόσφατες δηλώσεις της Γαλλικής Προεδρίας). Μολαταύτα, πρόσφατες μελέτες της EUROSTAT για την Ευρωπαϊκή Ένωση, φαίνεται πως η πλειονότητα των πολιτών έχει περιορισμένη αντίληψη της σημασίας του όρους.  Παράλληλα, όμως, εκφράζουν την επιθυμία να μάθουν αλλά και να συνδράμουν στην προστασία της. Πλήθος δημοσιευμάτων αναγνωρίζουν πως στον όρο «βιοποικιλότητα» εμπεριέχονται έννοιες που ενοποιούν διάφορους επιστημονικούς κλάδους των ανθρωπιστικών σπουδών με τις θετικές επιστήμες. Για παράδειγμα, η έννοια της αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης εμπεριέχει την οικολογία την οικονομία αλλά και την κοινωνιολογία. Προς αυτές τις κατευθύνσεις στρέφεται και η εν λόγω πρόταση που αποβλέπει την δημιουργία κατάλληλα εκπαιδευμένου προσωπικού θα ενημερώνει εμπεριστατωμένα τους πολίτες.

Μαθησιακά αποτελέσματα

Ολοκληρώνοντας το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα, οι συμμετέχοντες θα είναι σε θέση να περιγράψουν με απλούς και εκλαϊκευμένους  τρόπους βασικές γνώσεις περιγραφής ενός φυσικού περιβάλλοντος. Η εξοικείωση τους με τους βασικούς όρους και τις έννοιες που αναφέρονται στην Βιολογική Ποικιλότητα, αλλά και η πρακτική εξάσκηση, θα τους δώσει την δυνατότητα να αναπτύξουν και να διαχειριστούν μουσειακό υλικό φυσικής ιστορίας, καθώς και να προγραμματίσουν μουσειοπαιδαγωγικά προγράμματα.  Πιο συγκεκριμένα θα αποτελέσουν αυτό που και η ΕΕ επιδιώκει όταν αναφέρεται στους πολίτες επιστήμονες (citizens scientists), δηλαδή πολίτες που θα είναι σε θέση να υπερασπιστούν με επιχειρήματα και να διαδώσουν την βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη.

Οι εκπαιδευόμενοι θα αποκτήσουν μια σφαιρική αντίληψη για το δένδρο της ζωής και την εξέλιξη της στον πλανήτη μας. Ενώ παράλληλα θα αποκτήσουν επίσης μερικές πρακτικές γνώσεις συλλογής και επεξεργασίας βιολογικού υλικού. Παράλληλα με την εκπόνηση εργασιών αλλά και τις επισκέψεις στο πεδίο θα αποκτήσουν οικειότητα στα ζητήματα του φυσικού περιβάλλοντος, ενώ η χρήση διάφορων εργαλείων (μικροσκόπιο, στερεοσκόπιο) θα τους φέρει πιο κοντά σε αυτό που λέγεται μικρόκοσμος.

Σε ποιους απευθύνεται το πρόγραμμα

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε κάθε εργαζόμενο αλλά και ενεργό πολίτη που ενδιαφέρεται να ενημερωθεί στα ζητήματα της βιοποικιλότητας και στην προστασία – διαχείρισή της. Ειδικότερα απευθύνεται σε: (α) ξεναγούς εκθέσεων μουσείων βιολογικού υλικού (πχ. Μουσείων Φυσικής Ιστορίας, Λαογραφικών κ.α. μουσείων), (β) σε εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης,  (γ) σε στελεχιακό δυναμικό των Δήμων και Περιφερειών που ασχολούνται με ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης και διαχείρισης περιβαλλοντικών ζητημάτων, (δ) κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη με στοιχειώδεις πρακτικές ή επιστημονικές γνώσεις.

Η κατοχή πτυχίου (ΑΕΙ, ΑΤΕΙ) δεν αποτελεί προϋπόθεση συμμετοχής στο πρόγραμμα, αλλά είναι σημαντικό πλεονέκτημα κατά τη φάση επιλογής. Το ίδιο ισχύει και για την εξοικείωση με τους Η/Υ. Είναι απαραίτητη η γνώση της αγγλικής γλώσσας.

Κατηγορίες υποψηφίων που γίνονται δεκτοί/Προαπαιτούμενες γνώσεις/ Κριτήρια επιλογής

Αίτηση συμμετοχής μπορούν να υποβάλουν όλοι  όσοι έχουν:

1. Πρόσβαση στο Διαδίκτυο
2. Κατοχή προσωπικού e-mail
3. Βασικές γνώσεις χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών
4. Καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας
5. Σειρά προτεραιότητας με βάση την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης συμμετοχής
6. Συνέντευξη

Μέθοδος υλοποίησης

Ο τρόπος με τον οποίο θα οργανωθεί η διά ζώσης (εκ του σύνεγγυς) διδασκαλία εναρμονίζεται με σύγχρονα μοντέλα διδασκαλίας, τα οποία έχουν αναπτυχθεί στους χώρους της διδακτικής των φυσικών επιστημών και της διά βίου μάθησης. Ειδικότερα, η διά ζώσης διδασκαλία θα οργανωθεί σύμφωνα με τις αρχές της εποικοδομητικής προσέγγισης στη μάθηση και συνεπώς κάθε σχέδιο διδασκαλίας αναμένεται να περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα: α) προσέλκυση του ενδιαφέροντος των επιμορφούμενων στο θέμα, β) εντοπισμός του γνωστικού υποβάθρου (πρότερες γνώσεις- μέσω εκπαίδευσης, βιωματικές ή γενικής ενημέρωσης) και των ιδεών των επιμορφούμενων, γ) συμπλήρωση γνώσης και αναδόμηση των αρχικών ιδεών και δ) αξιολόγηση – έλεγχος απόκτησης πρόσθετων βασικών γνώσεων και αλλαγής των αρχικών ιδεών.

Σε κάθε περίπτωση που λόγω της πανδημίας δεν σταθεί δυνατή η εκ του σύνεγγυς διδασκαλία, η εκπαίδευση θα πραγματοποιηθεί με τη μέθοδο τη εξ αποστάσεως διδασκαλίας. Μόνο για την εργαστηριακή εκπαίδευση και τις επισκέψεις σε μουσεία θα πραγματοποιηθεί δια ζώσης εκπαίδευση σε μικρές ομάδες με την τήρηση των προβλεπόμενων μέτρων.

Εκπαιδευτικό υλικό / Άλλες παροχές

Στους συμμετέχοντες παρέχονται:

1. Πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό από όλες τις παρουσιάσεις της διδακτέας ύλης σε διαφάνειες (PDF και Power Point).
2. Βιβλιογραφικές πηγές.

Δομή Εκπαιδευτικού προγράμματος

1. Μουσειακή Εκπαίδευση – Μουσεία Φυσικής Ιστορίας του Κόσμου & Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΘΕΩΡΙΑ, ΩΡΕΣ: 4)
2. Έννοιες και ορισμοί που σχετίζονται με τη ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ  (ΘΕΩΡΙΑ, ΩΡΕΣ: 2)
3. Η βιοποικιλότητα στο χρόνο και στο χώρο (ΘΕΩΡΙΑ, ΩΡΕΣ: 7)
4. Το αρχείο των Απολιθωμάτων της Ελλάδας και η σημασία του στη Μουσειακή Εκπαίδευση της Βιοποικιλότητας (ΘΕΩΡΙΑ, ΩΡΕΣ: 4)
5. ΦΥΤΟ και ΖΩΟ – Μικρόκοσμος και Μακρόκοσμος των Ωκεανών και των Εσωτερικών υδάτων (ΘΕΩΡΙΑ, ΩΡΕΣ: 10)
6. ΦΥΤΟ και ΖΩΟ – Μικρόκοσμος και Μακρόκοσμος των Ηπείρων (ΘΕΩΡΙΑ, ΩΡΕΣ: 17)
7. Βιώσιμη/Αειφόρος ανάπτυξη (ΘΕΩΡΙΑ, ΩΡΕΣ: 4)
8. Επισκέψεις Επιλεγμένων Μουσείων και Φυσιογνωστικών Συλλογών του Α.Π.Θ. της ευρύτερης περιοχής της Κεντρικής Μακεδονίας και Σύνταξη εργασιών.  (ΘΕΩΡΙΑ, ΩΡΕΣ: 18)
9. Παρουσίαση Εργασίας από τους εκπαιδευόμενους

Η υποστήριξη της εργασίας θα πραγματοποιηθεί σε συνθήκες μικρής διάρκειας ημερίδας στις Εγκαταστάσεις του ΑΜΦΙΘ. Η παρουσίαση κάθε εργασίας θα έχει διάρκεια 10-15min και θα γίνεται με PowerPoint.  (ΘΕΩΡΙΑ, ΩΡΕΣ: 4)

Υποχρεώσεις εκπαιδευόμενων/Πιστοποιητικό Επιμόρφωσης

Για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος οι συμμετέχοντες θα πρέπει:

• να έχουν παρακολουθήσει το σύνολο των διδακτικών ενοτήτων. Οι απουσίες δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 10 % των προβλεπόμενων ωρών εκπαίδευσης.
• να έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία την δημόσια εξέταση της εκπόνησης εργασίας που θα σχετίζεται με την οργάνωση και παρουσίαση ενός θεματικού εκθεσιακού αντικειμένου σε Μουσείο Φυσικής Ιστορίας.
• Να έχουν καταβάλει το σύνολο των διδάκτρων αμέσως μετά την επιλογής τους και πριν την έναρξη των μαθημάτων.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος απονέμεται στους συμμετέχοντες Πιστοποιητικό Επιμόρφωσης, το οποίο εκδίδεται από το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης του ΑΠΘ και υπογράφεται από τον Πρόεδρο του ΚΕΔΙΒΙΜ και τον Επιστημονικά Υπεύθυνο του Προγράμματος.

Στους συμμετέχοντες που παρακολούθησαν αλλά δεν ολοκλήρωσαν το σύνολο του προγράμματος, μπορεί να παρέχεται Βεβαίωση Παρακολούθησης.

Κόστος συμμετοχής/Εκπτωτική πολιτική

Το  κόστος του προγράμματος είναι 300€ (έκπτωση 10% σε ανέργους με δελτίο ανεργίας).

Ο τρόπος καταβολής του γίνεται εφάπαξ στον τραπεζικό λογαριασμό της Επιτροπής Ερευνών Α.Π.Θ. (Ειδικός Λογαριασμός).

Αιτήσεις

Οι ενδιαφερόμενοι/ενδιαφερόμενες υποβάλλουν αίτηση ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα του Κέντρου Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης του ΑΠΘ.

1. Βεβαίωση γνώσεων χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών
2. Πιστοποιητικό καλής γνώσης της Αγγλικής γλώσσας
3. Αποστολή  προσωπικού e-mail και διαβεβαίωση πρόσβασης στο Διαδίκτυο
4. Πτυχίου Τ.Ε.Ι/Α.Ε.Ι. ή άλλης σχολής (προαιρετικά)